جشنواره قایق اژدها؛ سنتی دیرینه در کشور چین که باید ببینید

کشور چین مهد آیین‌های جالب، جشن‌های باشکوه و سنت‌های دیرینه است. یکی از آیین‌های معروف این کشور که بعد از سال نو چینی و جشنواره ماه از آن به عنوان سومین جشن مهم چین یاد می‌کنند، جشنواره قایق اژدها است. اینکه این جشنواره چیست، چه ریشه تاریخی دارد و در آن چه آیین و مراسمی اجرا می‌شود، از موضوعاتی است که ما به شکل مفصل در این مطلب به بررسی آن خواهیم پرداخت. پس تا انتها همراه ما باشید.

جشنواره قایق اژدها چیست؟

جشنواره قایق اژدها (Duanwu Festival) مهم‌ترین جشن سنتی چین است. این جشنواره مهم هر سال در پنجمین روز از پنجمین ماه قمری در شهرهای مهمی مثل شانگهای، چین، پکن و تایوان با شکوه هرچه تمام برگزار می‌شود.

این روز که مثل سال نوی چینی در تقویم چینی تعطیل رسمی است، با آیین‌هایی مثل خوردن پیراشکی دامپلینگ، پیاده‌روی‌های طولانی‌مدت و راندن قایق در رودخانه جشن گرفته می‌شود.

ریشه های تاریخی فستیوال قایق اژدها

درباره تاریخ جشنواره قایق های اژدها افسانه‌های زیادی روایت می‌شود که معتبرترین آن‌ها از خودکشی چو یوآن، دولتمرد و شاعر معروف چینی، حکایت دارد. طبق این روایت، چو یوآن وزیر مورد اعتماد پادشاه چو (در قرن سوم قبل از میلاد) بود که به دلیل اختلافات فکری به خیانت متهم و در نهایت تبعید شد. او در دوران تبعید اشعار زیادی را برای مردم خود سرود، تا اینکه در سن 61 سالگی با چسباندن سنگی سنگین به سینه خود و پریدن در رودخانه میلائو خودکشی کرد.

از فستیوال قایق اژدها به عنوان یک سنت پزشکی هم یاد می‌کنند. طبق این روایت، مردم چین در پنجمین ماه قمری که به آن ماه زهر می‌گویند، به راحتی به بیماری مبتلا می‌شدند. از آنجایی که ماه پنجم به عنوان شیطانی‌ترین ماه سال نزد چینی‌ها شناخته می‌شد، مردم تلاش می‌کردند تا با انجام آیینی خاص شیاطین را از خود دور کنند تا کمتر به بیماری‌های مختلف مبتلا شوند.

عکس قایق اژدها

جشنواره قایق اژدها به نام های دیگر

جشن قایق اژدها عناوین و نام‌های مختلفی دارد. از مهم‌ترین عناوینی که در چین به این جشن قدیمی نسبت می‌دهند، می‌توان به دوآن وو جیه (Duánwǔ)، توئن نگ (Tuen Ng)، دوآنوو (Duanwu)، توان ان جی جیت (Tuen Ng Jit)، جشنواره زغال‌سنگ و دبل پنجم (Double Fifth) اشاره کرد.

آیین و رسم جشنواره قایق اژدها در چین

از آنجایی که ریشه‌های تاریخی جشن قایق اژدها در چین دو روایت داستانی مختلف دارد، آیین‌ها و مراسم این جشنواره نیز به دو بخش کلی تقسیم می‌شود. در بخش اول، مردم با انجام فعالیت‌های مختلف یاد و خاطره چو یوآن را گرامی می‌دارند و در بخش دوم، به سراغ انجام فعالیت‌هایی می‌روند که به حفظ سلامت آن‌ها کمک می‌کند.

به طور کلی، آیین‌های این جشنواره خاص موارد زیر را شامل می‌شود:

خوردن دامپلینگ برنج چسبنده

یکی از آیین‌های جالب جشنواره قایق اژدها، پختن دامپلینگ برنج چسبیده و خوردن آن است. دامپلینگ که نوعی پیراشکی هم محسوب می‌شود، سنتی‌ترین غذای محبوب چینی‌هاست که طبق افسانه‌های قدیمی، بعد از خودکشی چو یوآن مردم آن را می‌پختند و به دریا می‌ریختند تا از خوردن بدن این شاعر معروف توسط ماهی‌ها جلوگیری کرده باشند.

دامپلینگ ترکیب برنج چسبانک به همراه گوشت و لوبیاست که درون برگ بامبو پیچیده می‌شود و با طناب ابریشمی یا ساقه خیس بسته می‌شود.

خوردن دامپلینگ در جشن قایق اژدها

شرکت در مسابقات قایق اژدها

از دیگر سنت‌های جالب مردم در جشن قایق اژدها که نسبتی نزدیکی با خودکشی چو یوآن دارد، مسابقه قایق‌رانی در رودخانه است. این سنت اشاره به روزگاری دارد که مردم با قایق راهی رودخانه شدند تا جسد شاعر جوان خود را پیدا کنند.

البته روایت دیگری هم برای این رویداد جذاب بازگو می‌شود. طبق این روایت، قایق‌رانی سنتی دوهزار ساله است که مردم با انجام دادن آن، خدای آب‌ها را مورد پرستش و تقدیر قرار می‌دادند. این مسابقه، قایقی چوبی با تزئیناتی شبیه به اژدها را شامل می‌شود که گروه‌های ۳۰ تا ۶۰ نفره مسئول پارو زدن در آن می‌شوند. در باور چینی‌ها، تیمی که بتواند برنده این رقابت باشد، سالی سراسر شادی در انتظار خواهد داشت.

آویزان کردن خاراگوش و کالاموس چینی

خاراگوش (Mugwort) و کالاموس (Calamus) از گیاهان دارویی چین هستند که خاصیت‌های درمانی بی‌شماری دارند. مردم در گذشته برای راندن بیماری‌ها از خانه، در روز پنجم از ماه پنجم قمری این گیاهان دارویی را از درهای خانه‌ها آویزان می‌کردند.

آویزان کردن گیاهان دارویی از درب خانه‌ها

نوشیدن شراب رآلگار

یکی دیگر از آیین‌های فستیوال قایق اژدها چین که ارتباط مستقیمی با دفع بیماری دارد، نوشیدن شراب رآلگار است. مردم چین این شراب را پادزهری برای رفع تمام بلایا و بیماری‌ها می‌دانند.

استفاده از کیسه‌‌های عطر

قبل از آغاز جشنواره قایق اژدها، چینی‌ها کیسه‌هایی از پارچه ابریشمی می‌دوزند و درون آن را با داروهای گیاهی و عطرهای مختلف پر می‌کنند. آن‌ها معتقد هستند که دادن این کیسه‌ها به فرزندان، می‌تواند شری و بدی را از آن‌ها دور کند.

سایر سنت‌ها

از دیگر کارهایی که مردم در روز جشنواره قایق اژدها چین انجام می‌دهند، می‌توان به پیاده‌روی‌های طولانی‌مدت، درست کردن پوششی از درختان برگ معطر و به تن کردن آن، نوشتن جملات و آرزوها، قرار دادن تخم‌مرغ خام روی سر در حالت ایستاده و حفظ تعادل آن و آویزان کردن طلسم‌ها یا تصویری از ژونگ کوی، جن‌گیر معروف، از سر در خانه‌ها اشاره کرد.

جشن قایق اژدها در چین نماد چیست؟

هر سنت و آیین قدیمی، با نمادها و سمبل‌های زیادی همراه است. نمادها به سنت‌های قدیمی هر کشور معنا می‌بخشند. موارد زیر از نمادهای مهمی هستند که می‌توان برای جشنواره قایق اژدها در چین برشمرد:

• نوشیدن شراب و آویزان کردن گیاهان دارویی از سر در خانه‌ها که به اعتقاد چینی‌ها برای افراد خوش‌شانسی به ارمغان می‌آورد و به نوعی نماد صلح و دفع شر است.

• مسابقات قایق‌سواری در رودخانه که به عنوان سمبل عدالت شناخته می‌شود.

• کیسه‌های معطری که والدین در روز قایق اژدها به فرزندان خود هدیه می‌دهند، نماد عشق است.

• حفظ تعادل یک تخم‌مرغ در حالت ایستاده نیز نماد خوش‌شانسی افراد در سال جدید است.

فستیوال قایق اژدها چین

تاریخ برگزاری جشنواره قایق اژدها

فستیوال دراگون بوت (Dragon Boat Festival) هر سال در پنجمین روز از پنجمین ماه قمری چینی برگزار می‌شود. این جشنواره در سال 2025 در تاریخ 31 ماه می مصادف با 10 خرداد 1404 خواهد بود.

بزرگداشت روز قایق اژدها در سایر کشورها

به‌جز چین، بیش از 60 کشور روز قایق اژدها را جشن می‌گیرند که از میان آن‌ها می‌توان به هنگ‌کنگ، ماکائو، تایوان، سنگاپور، مالزی، ژاپن، کره جنوبی، ویتنام، کانادا، ایالت متحده آمریکا، آلمان و انگلستان اشاره کرد.

حضور در فستیوال دراگون بوت با تور چین

چیزی به شروع جشنواره قایق اژدها باقی نمانده است. اگر به فرهنگ و سنت‌های قدیمی هر کشور علاقه‌مند هستید، توصیه می‌کنیم با خرید تور چین از تریپ، خودتان را به بهترین و جذاب‌ترین فستیوال جهان که در این کشور برگزار می‌شود، دعوت کنید.

دیدن آیین و رسوم جالب این فستیوال، بی‌تردید با جذابیت زیادی همراه خواهد بود.